“Modernist yazınla birlikte yazar kahramanları temsil eden mitolojik arketip de değişmiştir. Klasik edebiyatta yazarlık ideali Apollo’yla, romantik edebiyatta ise Dionisos’la temsil edilirken, modernist romanın yazar kahramanları için uygun görülen arketip Hermes’tir. Pamuk’un yazar kahramanları da modernist yazar figürasyonunun karmaşıklığını simgeleyen Hermes’e yakındır. Hermes aynı anda haberci, hırsız, mucit ve gezgindir. Venedikte Ölüm’de son düşüncesi Hermes olan yazar kahraman Gustav Aschenbach’a trajik yolculuğunda hem haberci hem de ölümün kılavuzu Hermes refakat eder. Hermes’in bir marifetinin de içindeki hazineye ulaşılmasın diye sandıkları sihirle mühürlemek olduğu anımsanırsa, modernist yazındaki rakipsiz konumu daha iyi anlaşılır: Modernist yazın yalnızca sanat zevki ve duyarlılığı gelişmiş seçkinlere hitap etmeyi amaçlayan, karanlık, gizemli, mühürlü bir sandıkta gizlenen ve yorumu zor bir yazın tarzıdır. Hermes’in verdiği esin yalnız bununla da kalmaz. Yaratıcılık, ölümün göze alındığı tekinsiz bir arayış, bir yolculuk olarak düşünülür ve suçla, cezayla, yasakla ve arınmayla döşeli bu yolculuğun mihmandarlığına Hermes layık görülür. Bu yolculukta, yazar kahramanlar Hermes’in temsil ettiği başka bir şeyi de deneyimler: sınırdalık. Hermes, Yunan tanrıları arasında sınırları en belirsizleştiren, ayrım çizgilerini en bulandıran tanrıdır. Gece ve gündüz, düş ve gerçek, ölüm ve yaşam, ölümlülük ve ölümsüzlük, aşkınlık ve dünyevilik, yasallık ve yasadışılık gibi zıtlıkların arasındaki sınırları sürekli ihlal eden Hermes, modernist yazın kadar postmodernist yazını da cezbeden mitolojik figürdür.”
“Türk Romanında Yazar ve Başkalaşım”. Jale Parla. İletişim Yayınları. 2018.